قطعات برقی ماشین

قطعات برقی ماشین از مهم‌ترین بخش‌های خودرو هستند که عملکرد بسیاری از سیستم‌های حیاتی و راحتی را تضمین می‌کنند. این قطعات نقش کلیدی در تأمین انرژی، روشنایی، کنترل و عملکردهای مختلف خودرو ایفا می‌کنند. در ادامه، دسته‌بندی و معرفی مهم‌ترین قطعات برقی خودرو ارائه شده است:

دسته‌بندی قطعات برقی ماشین

سیستم تولید و ذخیره برق:
- باطری (باتری):
  - منبع اصلی انرژی الکتریکی خودرو برای استارت زدن و تأمین انرژی اولیه.
- دینام:
  - وظیفه تولید برق در هنگام کارکردن موتور و شارژ کردن باتری را بر عهده دارد.
- استارت:
  - قطعه‌ای که موتور خودرو را روشن می‌کند.

سیستم روشنایی:
- چراغ‌های جلو:
  - شامل چراغ‌های نور پایین، نور بالا و چراغ‌های مه‌شکن.
- چراغ‌های عقب:
  - شامل چراغ‌های ترمز، دنده عقب، راهنما و مه‌شکن عقب.
- چراغ سقفی و داخلی:
  - برای روشنایی کابین خودرو.
- چراغ صفحه کیلومتر و داشبورد:
  - نمایشگر روشنایی برای دید بهتر اطلاعات.

سیستم کنترل و عملکرد موتور:
- سنسورها:
  - شامل سنسور اکسیژن، سنسور دور موتور، سنسور مپ (MAP)، سنسور دمای آب، سنسور دریچه گاز و غیره.
- کامپیوتر خودرو (ECU):
  - واحد کنترل مرکزی برای مدیریت موتور و سیستم‌های مرتبط.
- کوئل
  
  :
  - تقویت ولتاژ برای ایجاد جرقه در شمع‌ها.
- شمع‌ها:
  - ایجاد جرقه برای احتراق مخلوط سوخت و هوا.

سیستم تهویه و گرمایش:
- موتور بخاری:
  - برای گرمایش کابین خودرو.
- فن رادیاتور:
  - وظیفه خنک کردن موتور و سیستم تهویه.
- کمپرسور کولر:
  - جزء اصلی سیستم سرمایش خودرو.

سیستم برف‌پاک‌کن و شیشه‌شوی:
- موتور برف‌پاک‌کن:
  - حرکت بازوی برف‌پاک‌کن برای تمیز کردن شیشه.
- پمپ شیشه‌شوی:
  - انتقال مایع شیشه‌شوی به شیشه جلو یا عقب.
- کلید و رله‌های مربوطه:
  - کنترل عملکرد برف‌پاک‌کن‌ها.

سیستم قفل و امنیت:
- ایموبلایزر:
  - سیستم ضد سرقت برای جلوگیری از روشن شدن خودرو با کلید غیراصل.
- ریموت و قفل مرکزی:
  - برای قفل و باز کردن درب‌ها.
- آژیر دزدگیر:
  - هشدار صوتی در هنگام وقوع سرقت.

سیستم رفاهی و کمکی:
- آینه‌های برقی:
  - تنظیم برقی آینه‌های جانبی.
- صندلی‌های برقی:
  - تنظیم برقی صندلی‌ها.
- سانروف و شیشه‌های برقی:
  - باز و بسته شدن با سیستم برقی.
- سنسورهای پارک و دوربین دنده عقب:
  - کمک به پارک خودرو.
- مانیتور و سیستم صوتی:
  - برای پخش موسیقی و نمایش اطلاعات.

سیستم فیوز و رله‌ها:
- فیوزها:
  - برای محافظت از مدارهای الکتریکی در برابر نوسانات و اتصالی.
- رله‌ها:
  - کنترل کننده‌های ولتاژ بالا در سیستم‌های مختلف.

نکات نگهداری قطعات برقی خودرو:

باتری:
- باتری را مرتباً چک و در صورت نیاز شارژ کنید.
سیم‌کشی و اتصالات:
- از سلامت سیم‌ها و اتصالات اطمینان حاصل کنید.
تعویض فیوزها:
- در صورت خرابی یک سیستم، فیوز مربوطه را بررسی کنید.
سرویس دوره‌ای دینام و استارت:
- این قطعات نیاز به بررسی‌های منظم دارند.

علائم خرابی قطعات برقی:

روشن نشدن خودرو.
چشمک زدن یا خاموش شدن چراغ‌ها.
عدم کارکرد شیشه بالابر یا دیگر تجهیزات برقی.
روشن شدن چراغ چک روی داشبورد.

موتور تنظیم چراغ

موتور تنظیم چراغ یا موتور تنظیم ارتفاع چراغ خودرو یک قطعه الکتریکی است که وظیفه تنظیم زاویه تابش نور چراغ‌های جلو را بر عهده دارد. این قطعه به راننده اجازه می‌دهد تا ارتفاع و جهت نور چراغ‌های جلو را متناسب با شرایط جاده، بار خودرو و نیاز دید در شب تغییر دهد.

وظیفه موتور تنظیم چراغ:

تنظیم ارتفاع تابش نور چراغ‌ها:
- در خودروهایی که بار سنگین در قسمت عقب دارند، زاویه چراغ‌های جلو به سمت بالا تغییر می‌کند و دید راننده را مختل می‌کند. موتور تنظیم چراغ کمک می‌کند ارتفاع نور را پایین بیاورید.
تنظیم جهت تابش نور چراغ‌ها:
- در برخی خودروها، موتور می‌تواند جهت افقی نور چراغ‌ها را نیز تنظیم کند.

انواع موتور تنظیم چراغ:

دستی:
- در خودروهای ساده‌تر، تنظیم ارتفاع چراغ به کمک یک پیچ یا اهرم دستی انجام می‌شود که به موتور متصل است.
برقی:
- در خودروهای پیشرفته‌تر، تنظیم چراغ از طریق کلید یا دکمه‌ای روی داشبورد کنترل می‌شود.
اتوماتیک:
- در خودروهای مدرن، این سیستم به سنسورهای خودرو متصل است و به صورت خودکار زاویه چراغ‌ها را با توجه به شیب جاده و بار خودرو تنظیم می‌کند.

علائم خرابی موتور تنظیم چراغ:

عمل نکردن تنظیم ارتفاع چراغ:
- تغییر زاویه نور هنگام استفاده از کلید یا دکمه صورت نمی‌گیرد.
صدای غیرعادی:
- هنگام تنظیم چراغ‌ها ممکن است صدای تق‌تق یا نویز شنیده شود.
گیر کردن یا قفل شدن چراغ:
- چراغ‌ها ممکن است در یک زاویه ثابت بمانند و تغییر نکنند.
روشن شدن چراغ هشدار:
- در برخی خودروها، خرابی این موتور ممکن است چراغ هشدار روی داشبورد روشن کند.

دلایل خرابی موتور تنظیم چراغ:

خرابی قطعات داخلی موتور:
- خرابی چرخ‌دنده‌ها یا اجزای مکانیکی موتور.
مشکل در سیم‌کشی یا سوکت‌ها:
- اتصالات برقی ممکن است دچار قطعی یا اتصالی شوند.
سوختن موتور:
- به دلیل استفاده بیش از حد یا نوسانات برق.
آلودگی یا گیرکردن چراغ‌ها:
- نفوذ گردوغبار یا زنگ‌زدگی در اجزای مکانیکی.

نحوه عیب‌یابی و تعمیر موتور تنظیم چراغ:

بررسی برق موتور:
- سیم‌کشی و سوکت‌های متصل به موتور را بررسی کنید. با یک مولتی‌متر می‌توانید ولتاژ ورودی به موتور را اندازه‌گیری کنید.
بررسی مکانیکی چراغ‌ها:
- مطمئن شوید چراغ‌ها در جای خود روان حرکت می‌کنند و هیچ مانعی وجود ندارد.
تعویض موتور تنظیم چراغ:
- اگر موتور خراب باشد، باید آن را با مدل جدید و متناسب با خودرو جایگزین کنید.
تمیز کردن و روان‌کاری:
- در صورت وجود گردوغبار یا زنگ‌زدگی، قطعات را تمیز کرده و روان‌کاری کنید.

نکات نصب موتور تنظیم چراغ:

چراغ‌ها را خاموش کنید و خودرو را در حالت پارک قرار دهید.
موتور قدیمی را باز کنید و اتصالات برقی آن را جدا کنید.
موتور جدید را نصب کرده و سیم‌ها را متصل کنید.
عملکرد آن را با کلید یا دکمه روی داشبورد بررسی کنید.
در صورت نیاز، زاویه چراغ‌ها را به صورت دقیق تنظیم کنید.

مزایای تنظیم صحیح چراغ‌ها:

دید بهتر در شب:
- تنظیم صحیح چراغ‌ها باعث بهبود دید در شرایط کم‌نور می‌شود.
جلوگیری از آزار دیگر رانندگان:
- چراغ‌های تنظیم نشده ممکن است نور مستقیم به چشم رانندگان مقابل بتابانند.
کاهش خطر تصادفات:
- نور مناسب دید راننده را بهبود داده و زمان واکنش به موانع را کاهش می‌دهد.

مقاومت فن ماشین

مقاومت فن ماشین (یا رگولاتور فن) یکی از قطعات برقی است که در سیستم تهویه و کولر خودرو برای کنترل سرعت و عملکرد فن‌ها به کار می‌رود. این قطعه معمولاً در مسیر برق فن‌ها قرار دارد و با تنظیم جریان الکتریکی، سرعت چرخش فن را کم و زیاد می‌کند تا دمای داخل کابین خودرو به سطح مطلوب برسد.

وظیفه و عملکرد مقاومت فن:

تنظیم سرعت فن:
- مقاومت فن به‌طور معمول برای کاهش یا افزایش سرعت چرخش فن استفاده می‌شود. این کار با تغییر میزان جریان الکتریکی که به موتور فن می‌رود، انجام می‌شود.
کنترل دما:
- با تنظیم سرعت فن، دمای کابین خودرو در حالت‌های مختلف تهویه (گرمایش یا سرمایش) کنترل می‌شود.
پیشگیری از آسیب به فن:
- مقاومت فن کمک می‌کند تا موتور فن تحت بار بیش از حد قرار نگیرد و از سوختن آن جلوگیری می‌شود.

علائم خرابی مقاومت فن:

فن کار نمی‌کند:
- یکی از علائم رایج خرابی مقاومت فن این است که فن به‌طور کلی کار نمی‌کند یا به‌طور ناگهانی از کار می‌افتد.
عدم تغییر سرعت فن:
- اگر مقاومت خراب باشد، سرعت فن ممکن است ثابت بماند و امکان تغییر آن (در صورت وجود تنظیمات مختلف) وجود نداشته باشد.
توقف کار فن در سرعت‌های خاص:
- فن ممکن است در برخی سرعت‌ها (مثلاً سرعت کم) کار نکند یا به‌طور ناپایدار کار کند.
روشن شدن چراغ هشدار:
- در برخی خودروها، خرابی مقاومت فن ممکن است باعث روشن شدن چراغ هشدار روی داشبورد شود.

دلایل خرابی مقاومت فن:

فرسودگی و عمر طولانی:
- با گذشت زمان، مقاومت فن ممکن است به دلیل استفاده مداوم خراب شود.
اتصالات ضعیف یا آسیب‌دیده:
- سیم‌کشی یا اتصالات ضعیف یا آسیب‌دیده می‌تواند منجر به خرابی مقاومت شود.
اضافه بار یا دمای بالا:
- اگر فن به مدت طولانی با بار زیاد کار کند یا دمای بالایی داشته باشد، مقاومت فن ممکن است بسوزد.
وجود رطوبت یا گردوغبار:
- نفوذ رطوبت یا گردوغبار به قطعه می‌تواند منجر به خرابی یا عملکرد نادرست آن شود.

نحوه بررسی و تعمیر مقاومت فن:

بررسی اتصالات الکتریکی:
- اتصالات مربوط به مقاومت فن را چک کنید و از سلامت آنها اطمینان حاصل کنید. در صورت لزوم، اتصالات را تمیز کرده و دوباره وصل کنید.
اندازه‌گیری مقاومت:
- با استفاده از مولتی‌متر، مقاومت را اندازه‌گیری کنید. اگر مقدار مقاومت به‌طور غیرمعمول پایین باشد، قطعه ممکن است خراب شده باشد.
تعویض مقاومت فن:
- اگر مقاومت فن خراب شده است، باید آن را با یک قطعه جدید جایگزین کنید. این قطعه معمولاً به‌راحتی در دسترس است و تعویض آن نسبتاً ساده است.
بررسی فن و سیستم تهویه:
- در صورتی که مقاومت فن سالم باشد، اما فن کار نکند، ممکن است مشکل از خود فن یا دیگر اجزای سیستم تهویه باشد.

نحوه تعویض مقاومت فن:

خاموش کردن خودرو:
- ابتدا خودرو را خاموش کنید و از سلامت سیستم الکتریکی اطمینان حاصل کنید.
محل نصب مقاومت را شناسایی کنید:
- مقاومت فن معمولاً در کنار فن یا در داخل جعبه فیوز قرار دارد. در برخی خودروها، ممکن است نیاز به باز کردن داشبورد یا قسمت‌هایی از سیستم تهویه باشد.
باز کردن اتصالات و جایگزینی مقاومت:
- سیم‌ها و اتصالات مربوط به مقاومت را جدا کنید. سپس قطعه جدید را نصب کرده و اتصالات را به درستی وصل کنید.
بررسی عملکرد سیستم:
- بعد از تعویض، سیستم تهویه را روشن کرده و عملکرد فن را بررسی کنید تا مطمئن شوید که فن به درستی کار می‌کند.

نکات نگهداری مقاومت فن:

از بروز افزایش دمای غیرضروری در سیستم تهویه جلوگیری کنید.
در صورت مشاهده علائم خرابی مانند تغییرات سرعت غیرعادی، بلافاصله سیستم را بررسی کنید.
اطمینان حاصل کنید که هیچ‌گونه گردوغبار یا رطوبت به بخش‌های برقی نفوذ نکند.

مغزی سوئیج

مغزی سوئیچ خودرو، که به آن مغزی استارت یا سیلندر استارت هم گفته می‌شود، یک قطعه مهم در سیستم الکتریکی و استارت خودرو است. این قطعه در واقع قسمتی از سوئیچ خودرو است که به‌وسیله کلید روشن کردن موتور عمل می‌کند. زمانی که شما کلید خودرو را می‌چرخانید، مغزی سوئیچ به‌طور مستقیم سیگنال الکتریکی را به سیستم استارت و سایر اجزای مرتبط ارسال می‌کند تا موتور روشن شود.

وظیفه مغزی سوئیچ:

روشن کردن موتور:
- مغزی سوئیچ به‌طور مستقیم با استارت موتور خودرو ارتباط دارد. وقتی کلید را در سوئیچ می‌چرخانید، مغزی سوئیچ به استارت فرمان می‌دهد تا موتور روشن شود.
توزیع برق به سیستم‌های مختلف:
- این قطعه برق را به بخش‌های مختلف سیستم خودرو، از جمله سیستم‌های الکتریکی و روشنایی، ارسال می‌کند.
حفاظت از سیستم برقی خودرو:
- مغزی سوئیچ اغلب با سیستم‌های امنیتی مانند ایموبلایزر یا سیستم ضد سرقت ترکیب می‌شود که اجازه نمی‌دهد خودرو با کلید غیرمجاز روشن شود.

علائم خرابی مغزی سوئیچ:

مشکل در روشن شدن خودرو:
- اگر مغزی سوئیچ خراب باشد، کلید به درستی عمل نمی‌کند و ممکن است موتور خودرو روشن نشود یا به‌طور غیرمنتظره‌ای خاموش شود.
نوسانات در برق سیستم‌ها:
- مشکلات در مغزی سوئیچ می‌تواند منجر به نوسانات در برق سیستم‌های مختلف خودرو، از جمله چراغ‌ها و سیستم‌های الکترونیکی شود.
صداهای غیرعادی:
- در صورت خرابی، ممکن است از مغزی سوئیچ صداهای تق‌تق یا کلیک کردن شنیده شود.
کج شدن یا گیر کردن کلید:
- کلید ممکن است در مغزی سوئیچ گیر کند و به‌سختی بچرخد یا در وضعیت خاموش باقی بماند.

دلایل خرابی مغزی سوئیچ:

سایش و فرسودگی:
- به مرور زمان، اجزای داخلی مغزی سوئیچ ممکن است فرسوده شوند، که باعث عملکرد نادرست آن می‌شود.
نفوذ گردوغبار و رطوبت:
- ورود گردوغبار، رطوبت یا آلودگی به مغزی سوئیچ می‌تواند موجب ایجاد مشکلات مکانیکی یا الکتریکی در عملکرد آن شود.
استفاده از کلید غیرمجاز:
- استفاده از کلیدهای غیراصل یا معیوب می‌تواند به مغزی سوئیچ آسیب بزند.
خرابی اتصالات برقی:
- سیم‌کشی‌ها و اتصالات ضعیف یا آسیب‌دیده می‌توانند باعث خرابی مغزی سوئیچ شوند.

نحوه تعویض مغزی سوئیچ:

خاموش کردن خودرو:
- خودرو را خاموش کرده و اطمینان حاصل کنید که باتری قطع است.
باز کردن پوشش سوئیچ:
- در اکثر خودروها، برای دسترسی به مغزی سوئیچ باید پوشش یا پلاستیک محافظ اطراف سوئیچ را باز کنید.
جدا کردن اتصالات برقی:
- اتصالات مربوط به مغزی سوئیچ را جدا کرده و به‌طور کامل سیم‌کشی‌های مرتبط را بررسی کنید.
تعویض مغزی سوئیچ:
- مغزی سوئیچ معیوب را خارج کرده و مغزی جدید را به‌طور دقیق در محل خود نصب کنید. سپس اتصالات برقی را مجدداً وصل کنید.
آزمایش عملکرد:
- بعد از تعویض، کلید را در سوئیچ بچرخانید و عملکرد آن را آزمایش کنید تا مطمئن شوید که خودرو روشن می‌شود و سیستم‌های دیگر به‌درستی کار می‌کنند.

نکات نگهداری مغزی سوئیچ:

استفاده از کلید اصلی و سالم:
- همیشه از کلید اصلی و سالم برای روشن کردن خودرو استفاده کنید.
پرهیز از وارد آوردن فشار زیاد به سوئیچ:
- هنگام چرخاندن کلید، از فشار زیاد یا ضربه زدن به سوئیچ خودداری کنید.
تمیز نگه داشتن سوئیچ:
- مطمئن شوید که سوئیچ مغزی از گردوغبار، رطوبت و آلودگی‌ها محافظت شده است.

مغزی سوئیچ و سیستم‌های امنیتی:

در برخی خودروهای جدید، مغزی سوئیچ به سیستم ایموبلایزر یا سیستم ضد سرقت متصل است. در این حالت، مغزی سوئیچ فقط زمانی عمل می‌کند که کلید اصلی یا کد مخصوص با سیستم هماهنگ باشد. این ویژگی به افزایش امنیت خودرو کمک می‌کند.